Apple cố tình làm chậm iPhone cũ có phải chỉ là tin đồn?

Scandal làm chậm iPhone cũ là cú phốt ảnh hưởng mạnh nhất đến Apple trong nhiều năm qua, kéo theo hàng loạt vụ kiện tụng cũng như doanh số iPhone sụt giảm.

Từ nghi ngờ đến sự thật

Đã có nhiều đồn đoán từ người dùng cũng như giới công nghệ về việc điện thoại iPhone hoạt động chậm chạp sau mỗi lần nâng cấp phiên bản iOS mới. Đặc biệt là với các mẫu iPhone ra mắt từ 2 đến 3 năm trở lên, tuy nhiên chưa ai có bằng chứng cụ thể.

Sự việc bắt đầu khi thành viên ‘TeckFire’ trên diễn đàn lớn nhất thế giới Reddit gặp vấn đề với chiếc iPhone 6S của mình. Máy bắt đầu giật lag sau khi nâng cấp lên iOS 11 và thậm chí chạy còn chậm hơn cả chiếc iPhone 6 Plus của em trai anh.

‘TeckFire’ sau đó mang chiếc iPhone 6S của mình đi thay pin chính hãng của Apple với giá 79 USD (1,8 triệu đồng) và cẩn thận đo lại hiệu suất của máy trước và sau khi thay pin bằng phần mềm Geekbench. Kết quả thực sự bất ngờ!

“Tôi kiểm tra bằng Geekbench và trước khi thay pin máy có kết quả 1.466 cho điểm xử lý đơn nhân và 2.512 cho điểm đa nhân. Dù tôi có bật chế độ tiết kiệm pin hay không thì kết quả vẫn vậy. Sau khi thay pin, tôi kiểm tra lại thì kết quả lần lượt là 2.526 và 4.456”.

Kết quả của TeckFire đã hé lộ một sự thật trần trụi: Apple cố tình làm chậm các iPhone đời cũ mà không hề cho khách hàng biết. Trong các phần cài đặt của iOS hiện tại không hề tìm thấy thông tin về “tính năng” này.

Geekbench sau đó cũng kiểm tra lại và xác nhận kết luận nói trên là chính xác. Dữ liệu benchmark tổng thể mà Geekbench cung cấp hôm 19/12 cho thấy iPhone cũ được thay pin mới đạt hiệu suất cao hơn hẳn. Hãng này chỉ “đích danh” iPhone 6, 6S, và iPhone 7 dùng các phiên bản iOS mới hơn bản 10.2.1 đều đã bị Apple hạn chế hiệu năng.

Apple vì sao nên lỗi?

“Thuyết âm mưu” của nhiều người cho rằng Apple cố tình làm chậm iPhone cũ mỗi khi mẫu sản phẩm mới ra mắt để buộc người dùng phải mua máy mới. Tuy nhiên, Apple cho biết rằng họ mới chỉ bắt đầu làm việc này khoảng một năm trở lại.

Lý do thực sự bắt nguồn từ việc có quá nhiều iPhone 6S bị sập nguồn trong năm 2016. Apple thừa nhận nguyên nhân là do nhà sản xuất và chỉ ảnh hưởng tới 1 lượng nhỏ người dùng, rồi cho thay pin miễn phí với các thiết bị có serial rất giới hạn. Vài tháng sau, thông báo mới từ “Táo khuyết” cho thấy có nhiều thiết bị gặp lỗi hơn họ nghĩ.

Apple sau đó phát hành bản cập nhật iOS 10.2.1, giúp khắc phục lỗi sập nguồn tới 80% trên iPhone 6S và 70% trên các thiết bị iPhone 6 nói chung. Nhiều người nghĩ rằng bản cập nhật iOS 10.2.1 đó là một sự thay đổi về mặt quản lý năng lượng pin của Apple, chứ không nghĩ đến việc hãng này cố tình giảm hiệu năng của máy để hạn chế sập nguồn.

Sau khi bị TeckFire và Geekbench phát hiện, Apple đã chính thức thừa nhận từ bản cập nhật iOS 10.2.1, hệ điều hành sẽ cố tình làm chậm hoạt động của thiết bị iPhone nhằm tránh việc tự động tắt nguồn trong tình trạng lượng pin hoạt động ở mức thấp hoặc tuổi thọ của pin iPhone quá cao. Apple cũng cho biết iPhone 7 với bản cập nhật iOS 11.2 cũng sẽ được cập nhật “tính năng” này và đưa cả vào các sản phẩm khác trong tương lai.

Hậu quả và khắc phục

Hàng loạt vụ kiện cáo liên quan đến Apple đã diễn ra kể từ sau khi scandal làm chậm iPhone cũ bị phanh phui. Hiện nay, số đơn kiện Apple sau scandal làm giảm hiệu năng trên các iPhone đời cũ đã lên tới 9 đơn, trong đó có những đơn tập thể.

Nội dung đơn kiện của người dùng đa số đều khẳng định hành động của Apple là “lừa dối, vô liêm sỉ và phi đạo đức”, vi phạm luật bảo vệ người tiêu dùng và cũng cho rằng Apple phải chịu trách nhiệm về phí thay pin cho khách hàng. Đáng chú ý nhất là đơn kiện từ bà Vioetta Mailyan yêu cầu Apple phải bồi thường 1 nghìn tỷ USD cho sai phạm này, một con số khổng lồ.

Kiện cáo là 1 chuyện, mối lo của Apple còn đến từ việc người dùng mất lòng tin trầm trọng và doanh số các dòng iPhone mới suy giảm. Những cuộc bầu chọn với câu hỏi “bạn có từ bỏ Apple sau scandal?” xuất hiện nhan nhản trên mạng, kết quả số lượng người nói “có” có khi lên tới 69%. Điều này cho thấy sẽ có một làn sóng người dùng không nhỏ chuyển từ iOS sang Android, trong đó có đối thủ lớn nhất của Apple là Samsung.

Trang DigiTimes nhận định lượng doanh số iPhone X bán ra sẽ chỉ đạt 35 triệu chiếc trong quý IV năm 2017 và quý tới sẽ còn giảm nhẹ, một phần do scandal làm chậm hiệu năng trên iPhone cũ này. Có tin đồn cho rằng Apple đã cắt giảm 40% đơn hàng iPhone X với các công ty Trung Quốc trong chuỗi cung ứng linh kiện của hãng. Trong bối cảnh không mấy hứa hẹn gần đây, các nhà phân tích đã đưa ra mức khuyến nghị mới với cổ phiếu của Apple, từ “nên mua” thành “nắm giữ”.

Trong 1 diễn biến mới nhất, Apple đã chính thức đăng một lá thư xin lỗi lên website của mình về scandal làm chậm iPhone cũ. Hãng này cho biết sẽ phát hành một bản cập nhật iOS với các tính năng cho phép người dùng thấy được tình trạng của pin trên iPhone hiện tại và nó ảnh hưởng ra sao đến hiệu năng.

Apple sẽ tạm thời giảm giá thay pin mới cho iPhone 6 trở lên từ 79 USD xuống còn 29 USD, chương trình kéo dài từ cuối tháng 1 đến hết năm 2018 và sau đó sẽ có thông báo sau. Trong thư, Apple cũng khẳng định không có chuyện họ làm chậm máy để buộc người dùng mua máy mới.

Tuy nhiên, Apple không đề cập gì đến chuyện loại bỏ “tính năng” hạn chế hiệu năng của iPhone cũ trên các phiên bản iOS mới và sẽ còn nhiều tranh cãi xung quanh động thái này. Có thể Apple sẽ âm thầm loại bỏ, cũng có thể không và chúng ta sẽ sớm có câu trả lời trong thời gian tới.